nszz_2_18

Ostatnio Dodane

  • KOMUNIKAT 221 2024-03-27 09:31:23

      Pismo KS PAN do Pana Dariusza Wieczorka, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego  w sprawie...

  • KOMUNIKAT 220 2024-03-07 21:15:28

      Pismo KMZ PAN i PAU w Krakowie do Rady KS PAN w sprawie konieczności zwiększenia finansowania...

  • KOMUNIKAT 219 2023-12-19 16:40:35

       Apele, Stanowiska i Uchwały XXXI Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność”     Apel nr 2 w sprawie...

  • KOMUNIKAT 218 2023-08-27 11:11:26

      Projekt rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 01.08.2023 r. w sprawie  minimalnego wynagrodzenia za pracę  oraz wysokości...

  • KOMUNIKAT 217 2023-08-03 12:46:39

      Pismo do Pana Profesora Przemysława Czarnka, Ministra Edukacji i Nauki w sprawie trudnej sytuacji...

Szanowny Pan

Wojciech Murdzek

Minister

Nauki i Szkolnictwa Wyższego

 

Dotyczy: opinii środowiska pracowniczego Polskiej Akademii Nauk (PAN) o reformie PAN i o propozycjach z dnia 30 kwietnia 2020 r. Komitetu Polityki Naukowej w sprawie tej reformy.

 

Szanowny Panie Ministrze,

Na wstępie chcielibyśmy Panu serdecznie pogratulować nominacji na stanowisko Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego i życzyć samych sukcesów w piastowaniu tej funkcji. Krajowa Sekcja NSSZ Solidarność Polskiej Akademii Nauk, organizacja związkowa reprezentatywna w placówkach naukowych PAN, w miarę swoich możliwości i kompetencji stara się wspierać działania Ministerstwa nakierunkowane na reformę nauki i szkolnictwa wyższego, wzrost innowacyjności naszej gospodarki oraz pogłębienie relacji pomiędzy instytucjami edukacyjnymi, naukowymi i przedsiębiorstwami.

W niedalekiej przeszłości pozytywnie zaopiniowaliśmy projekt ustawy o innowacyjności. Doceniamy działania Ministerstwa zmierzające do podniesienia poziomu innowacyjności krajowej gospodarki i promocji innowacyjnych rozwiązań. W tym kontekście popieramy także promocję działalności innowacyjno-wdrożeniowej jednostek naukowych w procesie ich kategoryzacji.

Z dużym zadowoleniem przyjęliśmy w ubiegłym roku uchwalenie „małej nowelizacji” Ustawy o PAN określające wysokości minimalnego wynagrodzenia pracowników naukowych instytutów PAN oraz możliwości zastosowania wobec nich 50% kosztów uzyskania przychodów, co stanowi podkreślenie twórczego charakteru pracy pracowników naukowych instytutów PAN i zrównanie ich statusu zawodowego z pracownikami uczelni wyższych.

Jednak z niepokojem obserwowaliśmy równocześnie brak konsensusu w środowisku Akademii odnośnie kierunków przyszłej reformy PAN i nieumiejętność wypracowania wspólnego stanowiska przez środowisko. Jako organizacja związkowa opowiadaliśmy się wielokrotnie za głęboką restrukturyzacją Polskiej Akademii Nauk poprzez stworzenie bardziej ścisłych więzi pomiędzy poszczególnymi instytutami PAN, pozwalających na pełne wykorzystanie ich potencjału naukowego, np. właśnie w formie Uniwersytetu Badawczego PAN.

W kontekście wspomnianej już „małej nowelizacji” Ustawy o PAN popieraliśmy także zapisy dotyczące rozszerzenia kompetencji Prezesa PAN w zakresie sprawowania nadzoru merytorycznego i finansowego nad podległymi mu instytutami PAN. Z żalem przyjęliśmy decyzję o rezygnacji z tych zapisów i z niepokojem śledziliśmy dobrze już znane do tej pory próby torpedowania inicjatyw ministerstwa i władz akademii, zarówno w kwestii  wzmocnienia roli Prezesa PAN, jak i w odniesieniu do innych wcześniejszych propozycji utworzenia Uniwersytetu Badawczego PAN. Zwracamy też uwagę, że dla podmiotów domagających się daleko idącej niezależności (od władz Akademii) zawsze istnieje możliwość wyjścia z Akademii przewidziana w obecnej ustawie o PAN. Do tego nie potrzeba głębokiej reformy Akademii, ale może warto by było w tak ważnej sprawie zapytać o zdanie pracowników instytutu.

W dzisiejszym piśmie chcielibyśmy odnieść się do zamieszczonej na stronie internetowej Ministerstwa propozycji Komitetu Polityki Naukowej dotyczących reformy Polskiej Akademii Nauk. Postrzegamy tę opinię jako nieodpowiedzialną, kładącą na szalę los wielu instytutów PAN i ich pracowników, prowadzącą do dezintegracji środowiska naukowego Polskiej Akademii Nauk i roztrwonienia jej niemałego potencjału badawczego. Pracownicy instytutów PAN są głęboko zaniepokojeni wizją utraty zatrudnienia lub, w najlepszym razie, wieloletnich perypetii w utrzymaniu zatrudnienia, które z pewnością nie poprawią poziomu naukowego ich prac. Pracowników instytutów PAN charakteryzuje dbałość o wysoki poziom prac naukowych, mogą poszczycić się jakością prac przewyższającą inne jednostki badawcze, czego udokumentowanie można znaleźć w zapisach w bazach naukowych, liczbach uzyskiwanych projektów badawczych krajowych i europejskich oraz w wynikach kategoryzacji jednostek badawczych. Poza jakością prac naukowych ważna jest też ich użyteczność dla gospodarki, zarówno na poziomie krajowym jak i regionalnym. Instytuty naukowe PAN nieraz wykazywały swoją elastyczność w podejmowaniu aktualnej tematyki badawczej, warto wspomnieć choćby prace nad zagadnieniami związanymi ze zmianami klimatycznymi, działania antysmogowe, czy najbardziej obecnie aktualne prace nad testami na obecność CoVID-19.

Nie zgadzamy się z postulowaną „potrzebą“ odebrania instytutom PAN uprawnień do nadawania stopni naukowych. Kształcenie doktorów w instytutach PAN odbywa się na bardzo wysokim poziomie, w wielu przypadkach  wyższym niż równoległe kształcenie na uczelniach, co także zostało udokumentowane w sprawozdaniu Najwyższej Izby Kontroli. 

Uważamy, że Akademia wraz z jej komitetami naukowymi, wydziałami, instytutami naukowymi PAN oraz jednostkami pomocniczymi stanowi unikalną pieczołowicie wypracowaną strukturę, która właśnie posiada decydujące znaczenie dla wysokiej jakości badań naukowych prowadzonych w instytutach w Polsce. Natomiast ewentualny konflikt interesów, o którym wspomina opinia KPN, można wyeliminować poprzez wprowadzenie odpowiednich zapisów w ustawie.

Mamy nadzieję, że przeprowadzona pod Pana patronatem reforma Polskiej Akademii Nauk i wprowadzona w jej ostatecznym kształcie stanowić będzie najlepsze rozwiązanie dla dalszego rozwoju placówek PAN i ich pracowników.

Przechodząc do bieżących problemów pracowników instytutów naukowych PAN oraz placówek pomocniczych PAN chcielibyśmy zwrócić uwagę, że płace wielu pracowników nienaukowych nie były od lat waloryzowane i pozostają na bardzo niskim poziomie, często ocierając się o rosnącą płacę minimalną. Opowiadamy się za powrotem do siatki płac dla pracowników PAN, która regulowałaby wynagrodzenie wszystkich pracowników PAN. Postulujemy wykreślenie z ustawy o PAN art. 104 mówiącego, iż zasady wynagradzania pracowników instytutów określa się w zakładowych układach zbiorowych pracy albo w zakładowych regulaminach wynagradzania. W zamian za to jesteśmy zwolennikami stworzenia układu zbiorowego na szczeblu branżowym, tak aby sprawy płacowe były regulowane na poziomie całej Akademii, a nie indywidualnie w poszczególnych instytutach. Oczekujemy przy tym na wprowadzenie do ustawy o PAN zapisów odnośnie roli związków zawodowych w działalności instytutów PAN, symetrycznie do tych zawartych w Ustawie 2.0.

 

Z wyrazami szacunku,

 

prof. Wojciech Nasalski, Przewodniczący

dr hab. Piotr Lampart, Wiceprzewodniczący

Krajowej Sekcji NSZZ Solidarność Polskiej Akademii Nauk

 

Do wiadomości:

Prof. Jerzy Duszyński, Prezes Polskiej Akademii Nauk