Dnia 22.04.2024 reprezentacja Krajowej Sekcji NSZZ „S” PAN gościła w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego na zaproszenie Pana dr hab. Macieja Gduli, Podsekretarza stanu w MNiSW. Ze strony naszej sekcji w spotkaniu uczestniczyli P. Lampart,. W. Nasalski, I. Bryt-Nitarska, A. Samborski.
W pierwszej części spotkania poruszano sprawy płacowo-finansowe instytutów PAN. Pan Minister zadeklarował, że kwota podwyżkowa w wysokości 180 mln złotych przeznaczona dla instytutów PAN zostanie rozdystrybuowana jeszcze w bieżącym miesiącu w wariancie zaproponowanym jako „solidarnościowy”. Wariant ten zagwarantuje odczuwalny wzrost uposażeń pracowników naukowych wszystkich naszych instytutów przy zapewnieniu stabilności finansowej instytutów*.
Drugą część spotkania poświęcono nowelizacji ustawy o PAN. Min. Gdula zapowiedział, że projekt ministerialny zostanie w najbliższym czasie przesłany do Prezesa PAN w celu konsultacji. Przedstawiliśmy również nasze postulaty dotyczące nowelizacji ustawy, w szczególności nasze propozycje regulacji uprawnień pracowniczych i roli związków zawodowych. Pan Minister wyraził zainteresowanie naszymi postulatami i prosił o więcej konkretów. Przedstawimy je w najbliższym piśmie do ministerstwa.
Piotr Lampart, Wojciech Nasalski, Izabela Bryt-Nitarska, Adam Samborski
Krajowa Sekcja NSZZ Solidarność Polskiej Akademii Nauk
*) Pan Minister przekazał ponadto informację, wg której planowany wzrost przeciętnego wynagrodzenia ze stosunku pracy w PAN w porównaniu do 2023 roku ma wynieść w 2024 roku około 4,5%,
Wojciech Nasalski
KRAJOWA SEKCJA NSZZ „SOLIDARNOŚĆ” POLSKIEJ AKADEMII NAUK
Pałac Kultury i Nauki, p. 2304, Plac Defilad 1, 00-901 Warszawa
tel.: (22) 182-68-85, (22) 182-68-86
www.nszz.pan.pl;
_______________________________________________________________________________________
KS S PAN VII 36 2024 Gdańsk/Warszawa/Kraków, 29 kwietnia 2024 r.
Pan dr hab. Maciej Gdula
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Szanowny Panie Ministrze,
Spotkanie reprezentacji Rady Krajowej Sekcji NSSZ Solidarność Polskiej Akademii Nauk z Panem Ministrem w dniu 22.04.2024 uważamy za ważny element dialogu w sprawach bieżących instytutów PAN. Deklaracja Pana Ministra, że kwota 180 mln złotych przeznaczona dla instytutów PAN zostanie rozdystrybuowana jeszcze w bieżącym miesiącu w wariancie zaproponowanym jako „solidarnościowy” stanowi częściowe wypełnienie oczekiwań pracowników. Jest to decyzja ważna, gdyż zagwarantuje odczuwalny wzrost uposażeń pracowników naukowych wszystkich naszych instytutów przy zapewnieniu stabilności finansowej instytutów. Pozostają oczywiście kwestie niskich, na poziomie pensji minimalnej krajowej, uposażeń pracowników zatrudnionych na stanowiskach nienaukowych, w tym pracowników ze stopniem doktora, mających ogromne doświadczenie w pracy naukowej. Tu także liczymy na wygospodarowanie środków na podniesienie uposażeń tych pracowników w niedługiej perspektywie czasowej.
Podkreślamy, że postulaty Krajowej Sekcji NSZZ S PAN w sprawie wzrostu płac pracowników PAN w 2024 roku to wzrost płac liczony od 1 stycznia 2024 roku w wysokości 30% dla pracowników naukowych i 20% dla pozostałych pracowników PAN, to jest to wzrost płac w PAN analogiczny do wzrostu płac realizowanego już od 1 stycznia br. w szkolnictwie wyższym.
W nawiązaniu do informacji Pana Ministra na temat prac nad nowelizacją ustawy o Polskiej Akademii Nauk i zapowiedzi szybkiej finalizacji tych prac, oraz zgodnie z naszą deklaracją złożoną na spotkaniu przedstawiamy poniżej w sposób bardziej szczegółowy nasze oczekiwania związane z nowelizacją ustawy. Deklarujemy również gotowość udziału w bieżących pracach nad projektem ustawy o Polskiej Akademii Nauk.
Jak już wcześniej wspominaliśmy oczekujemy, że powstanie nowoczesny dokument przyjazny dla pracowników instytutów. Obowiązująca ustawa o PAN przetrwała 14 lat, jest przestarzała i ułomna w wielu kwestiach. Jako organizacja związkowa, nieustannie zwracamy w szczególności uwagę na zaniedbane prawa pracownicze, brak reprezentacji pracowniczej w gremiach decyzyjnych, brak zapisów poświęconych funkcjonowaniu związków zawodowych w instytutach naukowych i innych jednostkach Polskiej Akademii Nauk. W prowadzonej działalności związkowej Krajowej Sekcji NSZZ „S” PAN dostrzegamy konieczność zwiększenia reprezentacji związkowej w gremiach decyzyjnych instytutów i innych jednostek PAN, i w ogóle dywersyfikacji osób zasiadających w gremiach decyzyjnych oraz zwiększenia kompetencji czynników społecznych.
Z drugiej strony zwracamy uwagę, że sprawy pracownicze pracowników uczelni wyższych są dobrze artykułowane w Ustawie 2.0, do której często się odnosimy. Uważamy, że istnieje konieczność wprowadzenia podobnych zapisów w ustawie o PAN. Od wielu lat trwa dyskusja na ten temat w kręgach pracowniczych, czego przykładem może być przesłany ostatnio do Krajowej Sekcji NSZZ „S” PAN list autorstwa pani dr hab. L. Florkowskiej, załączony do niniejszego pisma za zgodą autorki.
Przywołując niektóre zapisy ustawy 2.0 odnoszące się do praw pracowniczych warto wskazać:
- 10, który mówi, że pracownicy uczelni, doktoranci i studenci stanowią wspólnotę uczelni, a członkowi wspólnoty uczelni przysługuje czynne prawo wyborcze w uczelni – obowiązujące natomiast zapisy ustawy o PAN w ogóle nie uwzględniają praw pracowniczych w regulacjach dotyczących wyborów władz w instytutach – postulujemy pilną zmianę w tym zakresie;
- 130 – nauczyciel akademicki ma prawo do płatnego rocznego urlopu naukowego na realizację dodatkowego kształcenia, własnych badań i staży w innych jednostkach naukowych, - ustawa o PAN nie gwarantuje tych możliwości, a są one ważną częścią oczekiwanej przez środowisko pracowników instytutów swobody pracy twórczej i naukowej – oczekujemy podobnych zapisów w ustawie o PAN;
- 145, 146, 346 – nauczyciel akademicki ma prawo do nagród, wyróżnień i odprawy – czego pracownikom instytutów nie gwarantują zapisy obowiązującej ustawy o PAN – postulujemy pilną zmianę w tym zakresie;
- 122 – nauczyciel akademicki ma prawo do legitymacji.
W kwestii roli związków zawodowych w uczelni określonej w ustawie 2.0 należy przywołać:
- 19, 31, 331, w świetle których przedstawiciele związków zawodowych uczestniczą z głosem doradczym w posiedzeniach rad uczelni, senatu, Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego – prawa konieczne i oczekiwane do wprowadzenia w ustawie o PAN;
- 34, 131, 331 - związki zawodowe biorą udział w tworzeniu i opiniowaniu dokumentów ramowych uczelni – prawa konieczne i oczekiwane do wprowadzenia w ustawie o PAN;
- 293 – przedstawiciel związku zawodowego bierze udział w posiedzeniach komisji dyscyplinarnej, o ile dotyczy członka związku - oczekujemy podobnych zapisów w ustawie o PAN.
Wskazujemy zatem na konieczność zrównania praw pracowniczych na uczelniach i w instytutach PAN. Oczekujemy sformułowania konkretnych zapisów odnośnie reprezentacji związków zawodowych w radach naukowych instytutów i innych gremiach decyzyjnych, komisji dyscyplinarnej, komisji wyboru dyrektora instytutu. Pozostajemy gotowi do dialogu i współpracy w tworzeniu rozwiązań dotyczących zabezpieczenia praw pracowniczych.
Z wyrazami szacunku,
dr hab. inż. Piotr Lampart, przewodniczący
prof. dr hab. Wojciech Nasalski, wiceprzewodniczący
dr hab. inż. Izabela Bryt-Nitarska, członkini
dr Adam Samborski, członek
Krajowej Sekcji NSZZ Solidarność Polskiej Akademii Nauk