Podstawowe postulaty Krajowej Sekcji dotyczące projektu nowelizacji Ustawy o PAN

Z uwagą śledzimy dalsze zapowiedzi finalizacji projektu nowej ustawy o Polskiej Akademii Nauk. Deklarujemy gotowość dalszej współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki w ramach prac nad projektem tej ustawy. Mamy nadzieję, że przeprowadzona reforma Polskiej Akademii Nauk wprowadzi rozwiązania istotne dla dalszego rozwoju placówek PAN i poprawy warunków pracy ich pracowników. Zwracamy poniżej uwagę na kilka podstawowych kwestii nurtujących od lat środowisko pracowników PAN.

W nowej ustawie o PAN oczekujemy na wprowadzenie zapisów odnośnie roli związków zawodowych w działalności instytutów PAN, symetrycznie do tych zawartych w Ustawie 2.0, tym bardziej, że w obecnie obowiązującej ustawie o PAN nie ma żadnego zapisu poświęconego związkom zawodowym.

Zwracamy uwagę, że w ustawie 2.0 przedstawiciel związku zawodowego uczestniczy w pracach Senatu uczelni. Związek zawodowy opiniuje ważne dokumenty dotyczące funkcjonowania uczelni, takie jak statut, kryteria oceny pracowników, i inne (art. 31-34, 128). Związek zawodowy podejmuje także ważne decyzje w zakresie ZFŚS (art. 144). W przypadku rozprawy dyscyplinarnej przeciwko pracownikowi, toczy się ona w obecności przedstawiciela związku zawodowego, do którego należy pracownik (art. 293.5). Przedstawiciele związków zawodowych wchodzą też w skład RGNiSW (art. 331.1).

Oczekujemy przy tym pełnego zrównania uprawnień i statusu zawodowego pracowników naukowych i badawczych placówek PAN z analogicznymi uprawnieniami nauczycieli akademickich uczelni wyższych na równorzędnych stanowiskach pracy, gdyż jest to podstawą podmiotowego traktowania pracowników PAN i uznania twórczego charakteru ich pracy.

Opowiadamy się za powrotem do siatki płac dla pracowników PAN, która regulowałaby wynagrodzenie wszystkich pracowników PAN na poziomie całej Akademii, a nie indywidualnie w poszczególnych instytutach i placówkach badawczych PAN.

Z dużą obawą odebraliśmy informacje i dyskusje dotyczące poziomu dotacji statutowej na rok 2022 dla instytutów PAN. Wzrost dotacji na poziomie 2%, przy obecnym wzroście kosztów na rynku oznacza dalsze pogorszenie kondycji finansowej instytutów PAN i sytuacji materialnej pracowników. Pensje wielu pracowników instytutów naukowych PAN oraz placówek pomocniczych PAN nie były od lat waloryzowane i pozostają na bardzo niskim poziomie, na granicy płacy minimalnej.