nszz_2_18

Ostatnio Dodane

  • KOMUNIKAT 221 2024-03-27 09:31:23

      Pismo KS PAN do Pana Dariusza Wieczorka, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego  w sprawie...

  • KOMUNIKAT 220 2024-03-07 21:15:28

      Pismo KMZ PAN i PAU w Krakowie do Rady KS PAN w sprawie konieczności zwiększenia finansowania...

  • KOMUNIKAT 219 2023-12-19 16:40:35

       Apele, Stanowiska i Uchwały XXXI Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność”     Apel nr 2 w sprawie...

  • KOMUNIKAT 218 2023-08-27 11:11:26

      Projekt rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 01.08.2023 r. w sprawie  minimalnego wynagrodzenia za pracę  oraz wysokości...

  • KOMUNIKAT 217 2023-08-03 12:46:39

      Pismo do Pana Profesora Przemysława Czarnka, Ministra Edukacji i Nauki w sprawie trudnej sytuacji...

Budżet Nauki na rok 2008

Opinia

Komisji Międzyzakładowej NSZZ „Solidaność” PAN w Krakowie

Tekst Ustawy w żadnym z paragrafów nie wymienia nauki jako działu, któremu przypisane są jakieś środki finansowe. Dane liczbowe znajdujemy tylko w załącznikach. Już sam ten fakt pośrednio może być sygnałem, jak mało znaczące miejsce w planowaniu wydatków państwa zajmuje nauka.

W porównaniu do krajów rozwiniętych, w Polsce nakłady na naukę są na poziomie katastrofalnie niskim, a na dodatek w stosunku do wielkości naszego PKB systematycznie maleją, z poziomu 0,64 % w r. 2000 do ok 0,35 % w r. 2007. Trudno stwierdzić dokładnie, jaki procent ustalony zostanie w roku 2008, ale prawdopodobnie wyniesie on ok 0,3 % PKB.

Powszechnie wiadomo, że nakłady na naukę na poziomie poniżej 0,4 % PKB wywołują tzw. efekt progowy, który pozwala jedynie na przetrwanie zaledwie części placówek naukowych, ale nie to generuje pozytywnych skutków gospodarczych. Tymczasem w kolejnym roku budżetowym planuje się na naukę zaledwie 3,7 mld zł, w tym zamiast podniesienia finansowania działalności statutowej placówek naukowych (co decyduje o ich istnieniu i poziomie płac), nakłady zostały drastycznie zmniejszone, bo z 2,3 mld zł w r. 2007 roku do 2.1 mld zł w r. 2008 roku. W tej sytuacji w wielu instytutach może, po raz kolejny, grozić kryzys finansowy.

Tak więc niemożliwa staje się realizacja:

  1. ustaleń Rady Ministrów w sprawie „Strategii Rozwoju Kraju w latach 2007-2015” z r. 2006;
  2. stanowiska Rady Ministrów z kwietnia 2007 r., zawierającego wysokość nakładów na B + R;
  3. zapisów dot. celów dla sektora nauki w „Strategii Lizbońskiej”;
  4. zapisów w kolejnych Unijnych Programach Ramowych.

A przecież prawidłowo finansowana i rozwijająca się nauka ma – oprócz innych zadań – współtworzyć podstawy dla wzrostu innowacyjności w gospodarce, co powinno przekładać się bezpośrednio na rozwój ekonomiczny kraju poprzez konkurencyjność jego myśli technicznej.

Zmniejszanie nakładów na polską naukę coraz bardziej uniemożliwia jej konkurowanie w grantach i programach międzynarodowych oraz absorpcję funduszy unijnych. Co prawda rządowa Strategia Rozwoju Kraju zakłada deklaratywnie, że państwo będzie promowało rozwój kapitału intelektualnego, w tym nauki, ale przedstawiony projekt budżetu na roku 2008 zmniejszył planowane wiosną r. 2007 nakłady na naukę o kwotę ponad 700 mln zł, co musi spowodować jej regres, rzutujący również ujemnie na rozwój gospodarki.

Ponadto przypomnieć tu trzeba jeszcze, że od paru lat obiecywane są stanowcze działania władz na najwyższym szczeblu, mające doprowadzić do zwiększenia środków na działalność statutową placówek PAN i do wyrównania poziomu płac ich pracowników z płacami takich samych pracowników w innych sektorach nauki (głównie w szkołach wyższych), na co potrzebne i deklarowane było już w roku 2006 ok 130 mln zł. Skończyło się jednak, jak zwykle, tylko na obietnicach.

W porównaniu do placówek PAN, uczelnie otrzymują o wiele większe środki na swą działalność statutową. Od lat podstawa naliczania ich rocznego budżetu jest znacznie wyższa dla uczelni, niż dla placówek PAN, mimo znanych wyników rankingów, które stawiają zdecydowaną większość placówek PAN na wyższych miejscach, w I kategorii. Dysproporcja ta jest nieuzasadniona, niezrozumiała i wielce krzywdząca. W ciągu kilku lat – niejako na życzenie władz – doprowadziła do powstania w naszym kraju dwóch kategorii pracowników nauki: uprzywilejowanych na uczelniach i dyskryminowanych, znacznie gorzej (o 1/3) opłacanych w PAN.

Reasumując, w tak skonstruowanym budżecie państwa na rok 2008 środki planowane na naukę są drastycznie niskie w stosunku do PKB i do realnych potrzeb, co uniemożliwia prawidłowe finansowanie działalności statutowej poszczególnych pionów nauki, pozostaje w wielkiej sprzeczności i rozbieżności ze wszystkimi deklaracjami władz krajowych, z normatywami unijnymi, a także z poziomem finansowania nauki w krajach rozwiniętych.

Ponadto, obecne obniżenie w dziale „nauka” dotacji budżetowej na działalność statutową placówek (a w tym również na płace ich pracowników) uniemożliwia postulowane od kilku lat wyrównanie (pogłębiających się z każdym rokiem) różnic w nakładach i płacach pomiędzy działem „szkolnictwo wyższe” a działem „nauka”. Mówienie o zrównaniu poziomu finansowania i płac w placówkach PAN ze stanem obowiązującym na uczelniach staje się więc tylko iluzoryczną grą decydentów.

Przedstawioną do zaopiniowania propozycję nakładów budżetu na naukę uważamy więc za dalece niewystarczającą, rozmijającą się z oczekiwaniami społecznymi środowiska, z potrzebami placówek naukowych, a proponowane w zapisach kwoty za zbyt niskie. Zamiast poprawiać warunki dla rozwoju polskiej nauki, po raz kolejny prowadzi to do dalszej jej degradacji. Dlatego projekt budżetu w tej postaci może zostać zaopiniowany przez nas wyłącznie negatywnie.

Równocześnie wyrażamy nasz protest przeciwko obecnym zapisom Ustawy budżetowej na rok 2008, ponieważ spychają one naukę na całkowity margines troski rządu i państwa. Domagamy się też – jako dowodu dobrej woli i pierwszego kroku w kierunku dbałości rządu o przyszłość nauki – przywrócenia w Ustawie zapisu deklarowanej wiosną 2007 r. kwoty wyższej o co najmniej 700 mln zł.

Kazimierz Woźniak – Przewodniczący

Komisja Międzyzakładowa

NSZZ Solidarność PAN i PAU

w Krakowie

Kraków, dnia 17 października 2007 r

Decyzja Prezydium KK nr 200/07
ws. opinii o projekcie ustawy budżetowej na rok 2008 r.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność"

po przeanalizowaniu projektu z 7 września br. ustawy budżetowej na rok 2008 stwierdza, że:

  1. Przedstawiony do zaopiniowania partnerom społecznym projekt budżetu jest niekompletny, gdyż wiele ustaw przyjętych w ostatnim okresie przez Sejm nie znajduje odzwierciedlenia w projekcie. Nie zawarto również środków przekazywanych do budżetu państwa z budżetu Unii Europejskiej. Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", pomimo deklaracji Ministerstwa Finansów, nie otrzymało informacji w zakresie problemów zgłoszonych przez partnerów społecznych na spotkaniu w dniu 19.09.2007. Z tego powodu trudno jest dokonać oceny stanu finansów publicznych państwa. W związku z powyższym Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" zastrzega, iż przedstawiona opinia nie jest ostateczna.
  2. NSZZ "Solidarność" nie może wyrazić pozytywnej opinii na temat projektowanej ustawy budżetowej na 2008 rok przede wszystkim ze względu na niedotrzymanie przez rząd ustaleń zawartych w porozumieniu z dnia 27.08.2007 w zakresie podwyżek wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej jak również nieuregulowanie kwestii płac nauczycieli.
  3. Zaproponowany wzrost PKB jest niedoszacowany. Utrzymujące się od dłuższego czasu wysokie tempo wzrostu gospodarczego potwierdza pozytywne oceny naszej gospodarki. Zarówno rosnący poziom inwestycji, wzrost płac jak i malejące bezrobocie powodują wzrost spożycia indywidualnego i zbiorowego, czyli głównych determinantów wzrostu PKB. Korekta PKB w stosunku do założeń budżetowych nie znajduje więc uzasadnienia.
  4. Bardzo poważnym utrudnieniem w ocenie i analizie projektu budżetu na 2008 r. jest zredukowanie w uzasadnieniu wydatków według działów, które w sposób całościowy ukazywały nakłady na poszczególne obszary gospodarki. Po raz kolejny postulujemy, aby w projekcie budżetu umieścić tabele wydatków według działów.
  5. Ze szczególnym zadowoleniem przyjmujemy zwiększenie ulgi prorodzinnej, od wielu lat postulowanej przez NSZZ "Solidarność".

Krajowa Seksja NSZZ "Solidarność" PAN prosi o dalsze nadsyłanie stanowisk i opinii Organizacji i Komisji Zakładowych w sprawie projektu budżetu nauki na rok 2008.