Prezydium PAN, Rady Dyrektorów i Związków Zawodowych
w Polskiej Akademii Nauk
w Polskiej Akademii Nauk
W dniu 26 lutego 2008 roku odbyło się spotkanie Prezydium PAN z przedstawicielami związków zawodowych działających PAN. Spotkaniu przewodniczył Prezes PAN prof. Michał Kleiber. Wzięli w nim udział przedstawiciele władz PAN wraz z wiceprezesami PAN: prof. Andrzejem Górskim, prof. Karolem Modzelewskim i prof. Wojciechem Stecem. W spotkaniu uczestniczyli również przedstawiciele Rady Dyrektorów Placówek PAN. Strona związkowa reprezentowana była przez przedstawicieli Rady Krajowej Sekcji NSZZ „Solidarność”, Związku Zawodowego Pracowników PAN oraz Związku Nauczycielstwa Polskiego. Tematem spotkania była rola Polskiej Akademii Nauk i jej placówek w funkcjonowaniu i ewentualnej reformie systemu nauki polskiej.
Otwierając spotkanie prof. Kleiber wskazał na konieczność przeprowadzenia głębokiej reformy PAN połączonej ze zmianą Ustawy o PAN. Zasadnicze kierunki reformy zmierzać mają do:
- zintensyfikowania współpracy placówek PAN z innymi placówkami naukowymi,
- zwiększenia efektywności i rzetelności badań naukowych.
Służyć temu ma wprowadzenie następujących rozwiązań szczegółowych polegających między innymi na:
- podniesieniu znaczenia kontraktów przy zatrudnianiu pracowników placówek PAN,
- powszechnym wprowadzeniu otwartych konkursów na stanowiska kierownicze w placówce (kierowników Zakładów, Pracowni, Zespołów),
- zwiększenie mobilności pracowników zrówno w ramach instytutów jak i w skali ogólnokrajowej,
przy jednoczesnym ograniczeniu finansowania na cele statutowe placówki.
Prof. Wojciech Stec wskazał, że niskie nakłady budżetowe na naukę (0,3% PKB) świadczą o budowaniu społeczeństwa opartego na niewiedzy. Zwrócił uwagę na niezadowalający sposób prezentowania osiągnięć naukowych placówek PAN, np. w wirynach internetowych placówek. Krytycznie ocenił również dotychczasowy sposób przeprowadzania konkursów na Dyrektorów placówek PAN. Przedstawiciel Rady Dyrektorów postulował wprowadzeniu limitów zatrudnienia na stanowiskach profesorów i docentów w placówkach oraz zwiększeniu roli Dyrektora w kierowaniu placówką.
Strona związkowa zwracała uwagę na fakt, że przy dotychczasowym, krytycznie niskim finansowaniu polskiej nauki wszelkie proponowane obecnie projekty reformy nauki mają charakter czysto teoretyczny. Tym niemniej, przy obecnym poziomie finansowania budżetowego placówek PAN, próby dalszego ograniczania finansowania ich działaności statutowej będą prowadziły do likwidacji wielu z nich, zresztą niekoniecznie tych najsłabszych. Wskazywano ponadto na problem niskich płac w PAN jako istotnej bariery w rozwoju kariery zawodowej młodych pracowników PAN, w tym również na konieczność zrównania płac i uprawnień zawodowych pracowników naukowych PAN i wyższych uczelni. Zwracano uwagę na konieczność objęcia szczególną troską władz PAN Studiów Doktoranckich w instytutach PAN. Podkreślono braki oceny parametrycznej placówek wynikające z nieuwzględnienia np.specyfiki nauk humanistycznych.
Na zakończenie zabrał ponownie głos prof. Kleiber wskazując na konieczność wypracowania stanowiska Akademii w wielu ważnych kwestiach, między innymi w kwestiach:
Prof. Wojciech Stec wskazał, że niskie nakłady budżetowe na naukę (0,3% PKB) świadczą o budowaniu społeczeństwa opartego na niewiedzy. Zwrócił uwagę na niezadowalający sposób prezentowania osiągnięć naukowych placówek PAN, np. w wirynach internetowych placówek. Krytycznie ocenił również dotychczasowy sposób przeprowadzania konkursów na Dyrektorów placówek PAN. Przedstawiciel Rady Dyrektorów postulował wprowadzeniu limitów zatrudnienia na stanowiskach profesorów i docentów w placówkach oraz zwiększeniu roli Dyrektora w kierowaniu placówką.
Strona związkowa zwracała uwagę na fakt, że przy dotychczasowym, krytycznie niskim finansowaniu polskiej nauki wszelkie proponowane obecnie projekty reformy nauki mają charakter czysto teoretyczny. Tym niemniej, przy obecnym poziomie finansowania budżetowego placówek PAN, próby dalszego ograniczania finansowania ich działaności statutowej będą prowadziły do likwidacji wielu z nich, zresztą niekoniecznie tych najsłabszych. Wskazywano ponadto na problem niskich płac w PAN jako istotnej bariery w rozwoju kariery zawodowej młodych pracowników PAN, w tym również na konieczność zrównania płac i uprawnień zawodowych pracowników naukowych PAN i wyższych uczelni. Zwracano uwagę na konieczność objęcia szczególną troską władz PAN Studiów Doktoranckich w instytutach PAN. Podkreślono braki oceny parametrycznej placówek wynikające z nieuwzględnienia np.specyfiki nauk humanistycznych.
Na zakończenie zabrał ponownie głos prof. Kleiber wskazując na konieczność wypracowania stanowiska Akademii w wielu ważnych kwestiach, między innymi w kwestiach:
- polityki zatrudnienia pracowników w placówkach po uzyskaniu przez nich stopnia doktora,
- utrzymania, uproszczenia lub likwidacji procedury habilitacji,
- wieloetatowości w placówkach PAN i w szkołach wyższych,
- równoważności stanowisk profesorskich w placówkach PAN i na wyższych uczelniach.
Prezes PAN, podkreślając konieczność wypracowania jednolitego stanowiska, uwzględniającego opinie zarówno władz Akademii jak i dyrektorów i pracowników placówek PAN, zapewnił o konieczności kontynuowania tego typu spotkań.
dr Jerzy Mazierski
członek Rady KS NSZZ S PAN