KOMUNIKAT nr 109

W dniu 15 lutego 2010 roku odbyło się, z inicjatywy naszej Krajowej Sekcji, spotkanie w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Ministerstwo reprezentował Pan Minister prof. dr hab. Jerzy Szwed wraz z towarzyszącym mu szefem departamentu odpowiedzialnym za projekt Ustawy o PAN, stronę związkową reprezentował niżej podpisany i dr Kazimierz Woźniak, Z-ca Przewodniczącego naszej Krajowej Sekcji.

W czasie krótkiego spotkania przedstawiliśmy Panu Ministrowi naszą, bardzo już ograniczoną, sugestię wprowadzenia do Ustawy brakującego dotąd zapisu, odnoszącego się do płac pracowników instytutów PAN, przedstawioną w punkcie pierwszym naszego pisma (w załączeniu). Sprowadzała się ona do traktowania pracowników instytutów PAN przynajmniej tak samo jak w Art. 104 projektu Ustawy traktuje się pracowników pomocniczych jednostek naukowych PAN (patrz również tekst poniżej). Pan Minister natomiast przestawił stanowisko Ministerstwa, według którego odpowiedzialność za płace w instytutach PAN ponoszą wyłącznie dyrektorzy instytutów i to z nimi powinniśmy kwestię płac negocjować.

W trakcie krótkiej wymiany zdań usiłowaliśmy przekonać Pana Ministra do naszej propozycji argumentując, że, ze względu na trudną sytuację finansową placówek PAN, brak jakichkolwiek pozytywnych rozstrzygnięć w sprawach płacowych w ciągu ostatnich kilku lat, brak podobnego precedensu w tej sprawie i ograniczone kompetencje ustawowe dyrektorów, takie rozwiązanie jest w obecnej chwili nierealistyczne. Prosiliśmy na koniec rozmowy o ponowne pochylenie się nad naszymi przedstawionymi na piśmie sugestiami zmian w projekcie Ustawy o PAN (w załączeniu).


W dniu 17 lutego 2010 roku odbyło się kolejne posiedzenie sejmowej Komisji d/s Edukacji, Nauki i Młodzieży, poświecone w całości projektowi Ustawy o PAN. W powyższej sprawie płacowej strona rządowa zgłosiła następujące uzupełnienie do Ustawy:

Zasady wynagradzania pracowników instytutów określa się w zakładowych układach zbiorowych pracy albo w zakładowych regulaminach wynagradzania.

a) członków Akademii w Art. 12 Ustawy,
b) obsługi administracyjnej Akademii w Art. 26 Ustawy,
c) członków władz struktury korporacyjnej Akademii w Art. 32 Ustawy,
d) pracowników jednostek organizacyjnych Akademii innych niż instytuty PAN w Art. 104 Ustawy.

Art. 12.
1. Członek krajowy Akademii otrzymuje miesięczne uposażenie, które jest świadczeniem niezależnym od dochodów pobieranych z innych źródeł. …
3. Minister właściwy do spraw nauki określi, w drodze rozporządzenia, wysokość uposażenia, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając zakres obowiązków realizowanych przez członków Akademii.

Art. 26.
4. Do pracowników Kancelarii Akademii stosuje się przepisy o pracownikach urzędów państwowych.

Art. 32.
Minister właściwy do spraw nauki określi, w drodze rozporządzenia, wysokość wynagrodzenia prezesów oddziałów oraz przewodniczących i wiceprzewodniczących rad kuratorów, uwzględniając kwalifikacje poszczególnych osób, pełnione funkcje oraz zakres realizowanych przez nich obowiązków.

Art. 104.
Minister właściwy do spraw nauki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, warunki wynagradzania pracowników pomocniczych jednostek naukowych i innych jednostek organizacyjnych Akademii oraz tryb przyznawania innych świadczeń związanych z wykonywaną pracą, uwzględniając kwalifikacje poszczególnych osób, pełnione funkcje oraz zakres realizowanych obowiązków.

Natomiast projekt dotyczący pracowników instytutów PAN zgłoszony przez Ministerstwo (przyszłe negocjacje) jest w obecnej sytuacji nierealistyczny, ponieważ abstrahuje on od nierozwiązanych dotąd od lat problemów płacowych w placówkach PAN i ograniczonych ustawowo kompetencji dyrektorów, jak również nie uwzględnia obiekcji w tym względzie ze strony dyrektorów PAN. Jednym słowem propozycja Ministerstwa wskazuje na uchylanie się Ministerstwa od odpowiedzialności za problemy płacowe w instytutach PAN.

Co więcej, przedstawiciel dyrektorów instytutów PAN wskazał na ostatnio przesłaną do dyrektorów dyrektywę Ministerstwa, według której tylko od 10% do 30% wszystkich placówek naukowych może liczyć na uzyskanie kategorii pierwszej, niezależnie od osiągnięć tych placówek, co wyklucza wszelkie racjonalne przesłanki do negocjacji płacowych w od 70% do 90% placówek naukowych PAN, mogących w myśl tej dyrektywy otrzymać kategorię niższą niż pierwsza. Tylko placówki o kategorii pierwszej mogą ewentualnie liczyć na warunki sprzyjające pozytywnemu rozwiązaniu problemu płac w tych placówkach.

Po krótkiej dyskusji, ustawowe rozstrzygnięcie tej sprawy przesunięto do najbliższego posiedzenia Komisji. Wydaje się konieczne otrzymanie przez nas opinii organizacji zakładowych w tej sprawie.

Tekst projektu Ustawy o PAN w wersji z dnia 21-01-2010 dostępny pod adresem:

http://orka.sejm.gov.pl/proc6.nsf/opisy/1587.htm

Poniżej załączamy tekst naszego pisma skierowany do Ministerstwa w dniu 15 lutego 2010 roku w sprawie płac w instytutach PAN.

Pismo KS NSZZ Solidarność PAN do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
z dnia 15 lutego 2010 roku

Dziękujemy za możliwość przedstawienia naszych postulatów związanych z pracami nad projektem Ustawy o Polskiej Akademii Nauk. Nasze dotychczasowe stanowiska w sprawie projektu Ustawy przekazaliśmy w naszych pismach do Minsterstwa z dni 27 paździenika 2008 r., 19 sierpnia 2009 r. i 23 listopada 2009 r.

Obecnie proponujemy przedyskutowanie naszych kilku postulatów, które w skrócie przedstawiamy poniżej.

1. ad. Art. 104 Ustawy

W sprawie według naszej opinii niekompletnego zapisu Art.104 Ustawy skierowaliśmy w dniu 12 stycznia br. do Podkomisji ds. Nauki i Szkolnictwa Wyższego Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej następującą opinię:

Rozpatrywany przez Podkomisję projekt Ustawy o PAN w obecnym kształcie nadal nie reguluje warunków wynagradzania pracowników instytutów PAN, nie wskazuje, kto i w jakim trybie ustala siatki płac wynagradzania zasadniczego dla tych pracowników i nie nawiązuje do regulacji w tym zakresie proponowanych obecnie dla pracowników jednostek naukowych szkolnictwa wyższego. Nie znajdujemy w projekcie Ustawy ani jednego artykułu regulującego te kwestie, niezwykle istotne zarówno dla pracowników instytutów PAN jak i niezbędne do prawidłowego funkcjonowania instytutów PAN.^*

Proponujemy uzupełnienie Art. 104 Ustawy poprzez dodanie słowa instytutów:

Minister właściwy do spraw nauki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, warunki wynagradzania pracowników instytutów, pomocniczych jednostek naukowych i innych jednostek organizacyjnych Akademii oraz …

Prosimy o poparcie naszej propozycji.

2. ad. płace w instytutach i innych placówkach naukowych PAN

Prosimy o możliwość przedstawienia opinii pracowników instytutów PAN w sprawie płac zasadniczych i ich ewentualnego ujednolicenia w ramach placówek naukowych PAN i szkolnictwa wyższego. Jedną opinię – pracowników PAN we Wrocławiu – załączyliśmy już do naszego pisma z dnia 23 listopada 2009 r. (Komunikat nr 106), a w dniu 18 grudnia 2009 roku otrzymaliśmy odpowiedź Ministerstwa, jak rozumiemy odmowną, w tej sprawie. Tym niemniej, Ministerstwo uzależniło rozwiązanie tego problemu od jakości realizowanych przez placówki PAN zadań, co do której to jakości nie było dotąd większych zastrzeżeń – znakomita większość placówek PAN posiada kategorię pierwszą. Ponieważ jest to sprawa niezwykle istotna dla powodzenia reformy w placówkach PAN, uprzejmie prosimy o możliwość szerszego przedstawienia naszej argumentacji w tej sprawie.

3. ad. tryb konsultacji projektów ustaw i rozporządzeń w sprawach nauki.

W ramach konsultacji społecznych Ministerstwo przesyła projekty ustaw i rozporządzeń do Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność”. Prosimy o przesyłanie tych projektów również do równoległej struktury związkowej - Krajowej Sekcji NSZZ „Solidarność” Polskiej Akademii Nauk, jako jedynej reprezentatywnej struktury związkowej w placówkach PAN, żywotnie zainteresowanej sprawami nauki.



Wojciech Nasalski,
Przewodniczący
KS NSZZ Solidarność PAN

^*) W uzupełnieniu nadmieniamy, że istnieją natomiast zapisy Ustawy pośrednio dotyczące wynagrodzeń pracowników instytutów Akademii, ale o charakterze restrykcyjnym, np.:

Art. 85.

3. 6) fundusz nagród instytut tworzy w ciężar kosztów działalności w bieżącym roku obrotowym, do wysokości odpisu 8,5 % sumy wynagrodzeń otrzymanych przez pracowników tej jednostki w poprzednim roku obrotowym, uwzględniając składniki wynagrodzeń przyjmowane do obliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy; wysokość odpisu ustala dyrektor instytutu; jeżeli dokonanie odpisu powodowałoby w bieżącym roku obrotowym ujemny wynik finansowy lub zwiększyłoby ujemny wynik, odpisu nie dokonuje się.

Art. 115.

1. Wynagrodzenie zasadnicze pracownika naukowego lub badawczo-technicznego w okresie zawieszenia w pełnieniu obowiązków może ulec obniżeniu, a tymczasowo aresztowanego ulega ograniczeniu najwyżej do połowy, w zależności od stanu rodzinnego pracownika naukowego lub badawczo technicznego, począwszy od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zawieszenie. W okresie zawieszenia w pełnieniu obowiązków nie przysługują dodatki do wynagrodzenia oraz wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe.