21 kwietnia 2010
Ustawa o PAN i finansowanie placówek PAN - podsumowanie naszych działań w latach 2006 - 2010
Prace nad Usta wą o PAN i finansowaniem placówek PAN - podsumowanie Prace nad Ustawą o PAN i towarzyszącymi jej pięcioma innymi ustawami dobiegły już końca.* Dla Krajowej Sekcji rozpoczęły się one już w 2007 roku naszą opinią o zgłaszanych już wtedy założeniach reformy nauki (komunikat nr 88) poprzedzoną naszymi działaniami w podobnych sprawach (komunikaty nr 81 - 87 z lat 2006 - 2007) i twały nieprzerwanie (komunikaty nr 89 - 98 z lat 2007 - 2008), poprzez nasz udział w konferencjach ministerstwa, prace programowe VI WZD Krajowej Sekcji (komunikat nr 99 z 2008 roku), nasz udział w pracach komisji sejmowej (komunikaty nr 100 - 107 oraz 108, 109 i 110 z lat 2009 - 2010), aż do kwietnia br. (komunikat nr 111). Pełniejszy zapis naszych dziesięcioletnich już działań w sprawach objętych Ustawą o PAN, przykłady naszych interwencji w akademii, ministerstwie i parlamencie, szczególnie w sprawach płacowych, zamieściliśmy w działach aktualności i archiwum naszej internetowej witryny. Zaznaczam, że dokumenty zawarte w naszych komunikatach były na bieżąco przesyłane do odpowiednich decydentów w trakcie prac nad ustawą.
Porównując pierwotne teksty założeń do ustawy (komunikat nr 88), jak i samej ustawy, z ostatecznie przyjętą przez Sejm wersją Ustawy o PAN nietrudno zauważyć, że wiele naszych postulatów zostało w tekście ustawy uwzględnionych, choć niestety, jak można przeczytać w powyżej wymienionych komunikatach, w szczególności tych o numerze 109 i 111, nie zostały uwzględnione wszystkie. Podkreślam, że większość zgłaszanych przez nas postulatów dotyczących zapisów ustawy była zgodna z opiniami Rady Dyrektorów Placówek Naukowych PAN, z którą też wielokrotnie konsultowaliśmy się w tej samej sprawie. W tym roku jeszcze raz konsultowaliśmy treść ustawy z dyrektorami poszczególnych placówek PAN. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w dokumentach wskazanych powyżej.
Chciałbym w tym miejscu podziękować członkom organizacji zakładowych Solidarności, którzy wzięli udział w tych pracach, jak również dyrektorom, radom naukowym, indywidualnym członkom rad naukowych i innym niezrzeszonym pracownikom placówek PAN, którzy popierali nasze postulaty, a niejednokrotnie czynnie uczestniczyli w naszych pracach. Zgłaszane stanowiska, opinie, opracowania oraz podejmowane inicjatywy w tej sprawie były tak liczne, że tylko niewielką część z nich mogliśmy dokumentować w naszych komunikatach. Wszystkim, zarówno członkom Solidarności jak i osobom spoza Związku, za współpracę i poparcie nam udzielone w tej sprawie składam serdeczne podziękowania.
Ustawa, jak każde ludzkie dzieło powstałe w trakcie ścierania się różnych poglądów, opinii i przeciwstawnych interesów, nie jest doskonała, szczególnie wobec braku oczywistych dla nas zapisów dotyczących zasad ustalania naszych płac. Ustawa nie odnosi się też niestety do podstawowego zagadnienia stosownego poziomu finansowania działalności placówek naukowych PAN. Te problemy, niezależnie od dalszych losów ustawy, będą nadal przedmiotem naszych działań.
Tym niemniej zwracamy uwagę, że wszyscy potencjalni decydenci w tych sprawach dysponują już sporym pakietem pism, apeli, monitów, interwencji i opracowań, jakie w ciągu ostatnich kilku lat otrzymali w tym zakresie od Krajowej Sekcji i Komisji Zakładowych NSZZ Solidarność w placówkach PAN. Powyższe kwestie były wielokrotnie konsultowane z dyrektorami placówek PAN, jak również dyskutowane, z naszym udziałem, w centrali PAN, parlamencie i ministerstwie. Nasze postulaty są obecnie, po tylu latach naszych działań, w pełni nagłośnione i powszechnie znane, a mimo to te z nich, dotyczące finansowania placówek PAN i wynagrodzeń pracowników tych placówek, nie zostały właściwie uwzględnione w przyjętych rozwiązaniach ustawowych.
Tak więc, według naszej oceny, w celu pozytywnego rozwiązania powyższych kwestii niezbędne jest ściślej skoordynowane i bardziej konkretne współdziałanie reprezentacji związkowej, władz PAN i dyrektorów placówek PAN. Interwencje powinny być podejmowane w takich przypadkach, gdy faktycznie zaistnieje realna szansa zmiany w treści zapisów samej ustawy, lub też w wykonawczych rozporządzeniach do tej ustawy, zmiany korzystnej zarówno dla placówek PAN jak i dla pracowników PAN.
Zapewne ustawa będzie wkrótce podlegać nowelizacjom, mamy nadzieję, korygującym jej braki i inne mankamenty. Być może pojawią się też inne możliwości jej korekty. Krajowa Sekcja nadal będzie w tym procesie brała udział i nadal liczy na pomoc i poparcie ze strony wszystkich członków i sympatyków Solidarności, jak również na współpracę ze strony władz PAN, dyrektorów placówek PAN, parlamentu i ministerstwa.
Wojciech Nasalski,
Przewodniczący KS NSZZ Solidarność PAN
Do wiadomości:
Prezydium Polskiej Akademii Nauk
Kierownictwo Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
*) Ostatnie głosowania nad ustawą (nad poprawkami Senatu, natury redakcyjnej) odbyły się w Sejmie 30 kwietnia 2010 r. i tym samym w tym dniu Sejm ostatecznie przyjął Ustawę o PAN. Ustawę, przegłosowaną w dniu 18 marca 2010, uchwaloną ostatecznie przez Sejm 30 kwietnia 2010 i podpisaną przez Marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego, opublikowała w pierwszych dniach maja Kancelaria Sejmu RP.