Komunikat
z posiedzenia Prezydium Rady Krajowej Sekcji NSZZ Solidarność PAN w dniu 18 kwietnia br.
Po naszym spotkaniu z władzami PAN w dniu 18 kwietnia br. odbyło się posiedzenie Prezydium Rady Krajowej Sekcji. Odbieramy z uznaniem przedstawioną nam informację o bieżących działaniach władz PAN, w tym tych dotyczących instytutów naukowych i naukowych placówek pomocniczych PAN. Jednakże, w sprawach kondycji finansowej instytutów PAN, zwracamy uwagę na kluczową rolę algorytmu wykorzystanego w Ministerstwie do obliczania dofinansowania działalności statutowej instytutów PAN.
Naszym zdaniem nie uwzględnia on w wystarczającym stopniu specyfiki działalności instytutów PAN, szczególnie tych prowadzących badania w zakresie szeroko rozumianej humanistyki i nauk społecznych, wraz z ich wrażliwymi kulturowo i ekonomicznie aspektami. Niedoskonałości tego algorytmu działają również negatywnie na kondycję małych, a przecież nadal wartościowych merytorycznie, jednostek naukowych PAN. Analizę tego problemu przedstawiamy poniżej.
Prezydium Rady postanowiło zapewnić Radzie merytoryczne wsparcie w monitorowaniu sytuacji bibliotek i archiwów PAN, łącznie z bibliotekami naukowych placówek PAN. W tajnym głosowaniu zebrani wybrali jednogłośnie dr Bogusławę Lewandowską-Gruszkę na funkcję Pełnomocnika Krajowej Sekcji ds. bibliotek i archiwów PAN. Pani Bogusława Lewandowska-Gruszka brała udział w powyżej omówionym spotkaniu w PAN, jest członkiem władz MKZ KS NSZZ Solidarność PAN w Warszawie i prowadzi od lat bibliotekę w IPPT PAN.
Z analizy planowanej przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego dotacji dla 69 instytutów naukowych PAN na utrzymanie potencjału badawczego w ramach finansowania ich działalności statutowej w roku 2016 wynika ogólny wzrost tej dotacji o 3,8% w relacji do dotacji z roku 2015, to jest o 22,6 mln zł, planowany po również wzrostowej korekcie dotacji wprowadzonej w grudniu 2015 roku do wzrostu o 7,5%, to jest o 24,1 mln zł, względem dotacji przyznanej w 2014 roku.
W rezultacie, wg planów Ministerstwa na 2016 rok, 51 instytutów PAN uzyska wyższą dotację statutową o skali wzrostu od 0,6% do 33,9% w stosunku do 2015 roku. Są to dane orientacyjne, które jeszcze mogą ulec zmianie. Jednak niezależnie od tego ogólny wzrost dotacji statutowej odbieramy pozytywnie – tego typu postulaty zgłaszaliśmy już podczas naszej niedawnej wizyty w Ministerstwie.*
Tym niemniej, w przypadku pozostałych 18 instytutów PAN, w tym jeden instytut o kategorii A+, pięć instytutów o kategorii A i dwanaście instytutów o kategorii B, spadki poziomu finansowania statutowego wynoszą od 0,5% do 34,5% względem dotacji przyznanej w 2015 roku. Przynajmniej dla instytutów o kategorii A spadki te – od 0,5% do 2,6% – wynikają, jak się wydaje, z niedoskonałości algorytmu przyjętego do obliczeń. W ogólnej puli finansowania działalności statutowej instytutów PAN w latach 2014-2016 dominują przede wszystkim wzrosty dotacji dla dużych instytutów PAN. Ponadto, wiele instytutów kategorii B potrzebuje więcej środków na ich restrukturyzację. Według nas, wysokość dotacji statutowej, przynajmniej w najbardziej krytycznych przypadkach, powinna zostać skorygowana w górę.
Witamy z uznaniem informację, że powyższe problemy są przedmiotem troski zarówno władz PAN jak i dyrektorów instytutów PAN. Będziemy w ramach naszych możliwości brać dalszy w tych działaniach udział, w czym liczymy na współpracę Komisji Zakładowych i Międzyzakładowych NSZZ Solidarność w placówkach PAN.
Za Krajową Sekcję NSZZ Solidarność PAN
Piotr Lampart, Wojciech Zakulski, Wojciech Nasalski
*) Nasze postulaty, przekazane Ministerstwu i władzom PAN, są dostępne w komunikacie 151.