trwają intensywne prace nad tymi projektami, obecnie w trakcie posiedzeń sejmowej Podkomisji stałej d/s Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Obecnie omawiane są projekty ustaw dotyczące finansowania nauki, projekt ustawy o PAN będzie omawiany za kilka tygodni. W pracach tej podkomisji bierze udział, oprócz delegacji władz PAN, również wasz przedstawiciel w osobie niżej podpisanego.
Jak już uprzednio informowałem, Ministertwo uwzględniło już szereg naszych uwag, dotyczących projektu ustawy o PAN, wypracowanych podczas naszego ostatniego WZD, jakie odbyło się pod koniec zeszłego roku w Krakowie (komunikaty 98-99). Główne rozbieżności, oprócz samych założeń reformy, dotyczyły i nadal obecnie dotyczą sposobu zapewnienia ciągłości badań naukowych w placówkach PAN i jej finansowania. Podczas gdy my postulujemy finansowanie tej działalności w dotychczasowym trybie, to jest poprzez dotację Ministerstwa na działalność statutową placówek, to Ministerstwo stoi na stanowisku, że taka działalność powinna być finansowana w przeważającej większości z pozyskiwanych grantów. Przyjęcie takiego rozwiązania może stanowić poważne zagrożenie dla funkcjonowania placówek PAN już w przyszłym roku.
Ostateczne roztrzygnięcie tej kwestii nastąpi w sejmowej Komisji d/s Edukacji, Nauki i Młodzieży, najprawdopodobniej jeszcze przed wakacjami. Sugeruję więc skontaktowanie się w tej sprawie z dyrektorami waszych placówek. Wszelkie opinie w tej sprawie, przesłane bezpośrednio do Prezesa PAN prof. Michała Kleibera i do pani poseł Krystyny Łybackej, przewodniczącej sejmowej Podkomisji stałej d/s Nauki i Szkolnictwa Wyższego, będą tutaj jak najbardziej na miejscu. Prosimy również o przesyłanie kopii tych opinii na nasz adres:
Z serdecznymi pozdrowieniami,
Wojciech Nasalski
Przewodniczący S NSZZ S PAN
Warszawa, 25 kwietnia, 2009
w sprawie zmiany trybu rozdziału środków budżetowych na naukę
NSZZ „Solidarność" i pracownicy jednostek badawczych Polskiej Akademii Nauk wyrażają wielki niepokój w związku z napływającymi informacjami o braku jakichkolwiek waloryzacji środków finansowych przeznaczonych na działalność statutową, a nawet o ich zmniejszeniu w przyszłości. Zagraża to podstawom działalności badawczej jednostek badawczych skupionych w PAN. Utrzymanie Instytutów PAN wyłącznie z pozyskiwania środków pozastatutowych, np. projektów badawczych polskich i zagranicznych jest nierealne. Należy zwrócić uwagę, iż Szkoły Wyższe, przy całym szacunku dla ich osiągnięć naukowych, mają praktycznie zapewnione podstawowe wynagrodzenia i pokrycie kosztów utrzymania uczelni ze środków MNiSW przeznaczonych na edukację. Natomiast jednostki badawcze PAN są finansowane wyłącznie ze środków budżetowych przeznaczonych na naukę.
Z wielkim uznaniem przyjęliśmy zapowiadany znaczący wzrost środków budżetowych na naukę. Niestety, nie widać tu żadnego przełożenia na choćby niewielki wzrost nakładów na działalność statutową jednostek badawczych PAN, mimo, iż niemal 90 % instytutów i zakładów PAN uzyskała pierwszą kategorię w ostatniej klasyfikacji. Pod koniec roku 2006 Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego dokonało jednorazowego wzrostu nakładów na działalność statutową wszystkich instytucji badawczych zaszeregowanych w pierwszej kategorii. Jednakże wzrost nakładów na działalność statutową jednostek badawczych PAN I kategorii był wtedy zupełnie symboliczny i marginalny i wyniósł zaledwie kilka procent. (Dla porównania: szkoły wyższe i resortowe jednostki badawcze pierwszej kategorii uzyskały natomiast wzrost środków na działalność statutową rzędu kilkudziesięciu procent). Od tego czasu nie nastąpiła żadna waloryzacja środków statutowych pomimo postępującej inflacji i wzrostu kosztów utrzymania.
Według naszych informacji środki budżetowe przeznaczone na naukę na rok 2009 mają być znacznie zwiększone. W związku z przedstawionymi powyżej argumentami prosimy usilnie o zwiększenie, a przynajmniej o zwaloryzowanie o wskaźnik inflacji, środków finansowych na działalność statutową jednostek badawczych PAN (w ramach globalnych środków budżetowych na naukę w roku 2009).
Prof. dr hab. inż. Jerzy Skrzypek
Instytut Inżynierii Chemicznej PAN
44-100 Gliwice, ul. Bałtycka 5
Gliwice, 7.02.2009 r.